Het vertrouwen bij de consument is ook terug. In 2016 werd voor een recordbedrag van 16 miljard euro geleend voor woningen. Ondanks de lichte stijging (zowat een half procentpunt) blijven de hypothecaire rentevoeten historisch zeer laag.
Al dat goede nieuws vertaalt zich ook op de woningmarkt. In het eerste kwartaal van 2017 stegen de woningprijzen in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder met 5,4 procent. Dat was het hoogste cijfer sinds 2007. Ook de cijfers van de notarissen over het tweede kwartaal wezen in dezelfde richting. Belgisch woningvastgoed lijkt meteen ook zijn reputatie van waardevast te zijn te kunnen bevestigen de komende jaren. Standard & Poor’s gaat daarom voor België uit van een stijging van de nominale prijzen met 4 procent dit jaar en 3,5 procent volgend jaar. Dat is beduidend meer dan de bescheiden 1,5 procent en 2,6 procent in de twee voorafgaande jaren. Belgisch woningvastgoed lijkt meteen ook zijn reputatie van waardevast te zijn te kunnen bevestigen de komende jaren. De inflatie stijgt wel van 1,8 procent vorig jaar naar 2,4 procent dit jaar om dan opnieuw terug te vallen tot onder de twee procent.
Toch waarschuwt S&P ook meteen voor al te veel euforie. Tussen 2014 en 2016 zijn de rentevoeten met 1,5 procentpunten gedaald. In theorie gaf dat wie een lening aanging 15 procent meer financiële capaciteit om te kopen. In de praktijk stegen de prijzen slechts met 6 procent over drie jaar.
Dat hoeft niet te verbazen. De lonen zijn de voorbije jaren minder sterk gestegen dan de woningprijzen. Vanaf 2019 gaat Standard & Poor’s uit van meer gematigde prijsstijgingen. Dat is niet toevallig het jaar waarvan nu wordt verwacht dat de ECB de intrestvoeten zal optrekken.
De rentedaling is niet langer de smeerolie voor de woningmarkt. Sinds het najaar van 2016 zijn de rentevoeten ook al wat gestegen. Ook de fiscale stimuli zijn minder gul geworden.
België heeft al jaren internationaal de reputatie van overgewaardeerd te zijn. Op basis van de verhoudingen woningprijs/inkomen en woningprijs/huurprijs is er volgens sommigen sprake van een overwaardering van Belgisch residentieel vastgoed met 45 à 50 procent. Dat percentage wordt door veel Belgische vastgoedexperten en de Nationale Bank fors overdreven genoemd. Diezelfde Nationale Bank heeft wel een aantal maatregelen genomen op het vlak van de kredietverlening om te voorkomen dat de vastgoedmarkt zou oververhitten.
Vanaf 2019 gaat Standard & Poor’s uit van meer gematigde prijsstijgingen. Dat is niet toevallig het jaar waarvan nu wordt verwacht dat de ECB de intrestvoeten zal optrekken. Met verwachte prijsstijgingen van 1 procent in 2019 en 2 procent zal er van een reële prijsstijging geen sprake meer zijn. Voor die jaren wordt een inflatie verwacht van respectievelijk 1,8 en 1,9 procent.
Met de verwachte prijsstijgingen voor de komende jaren zit België in het Europese peleton. De stijgingen voor 2017 liggen in landen als Ierland (+8,5 procent), Nederland en Duitsland beduidend hoger dan in België. In de twee eerste landen waren de prijzen na de financiële crisis fors teruggevallen. Duitsland is nog steeds aan een inhaalbeweging bezig na de zware crisis na de hereniging van het land.
In Italië en Frankrijk zijn er nauwelijks prijsstijgingen als gevolg van de moeilijke economische situatie in die twee landen. De Belgische woningprijzen schommelen traditioneel veel minder dan in andere landen. België was een van de landen waar de prijzen na de financiële crisis niet echt zijn gedaald.
Bron: De Tijd